Henk GeistVandaag om 07:50 HAARLEM’s DAGBLAD

Na vier jaar vertrekt Chris Schaapman als directeur/bestuurder van corporatie Elan Wonen. Hoewel de verlenging van zijn aanstelling klaar lag, kwam er een buitenkans voorbij die hij niet kon laten schieten. Dus nam hij donderdag in de voormalige Koepelgevangenis afscheid van Haarlem en Heemstede en van zijn corporatie, waar hij in korte tijd de koers heeft verlegd. ,,Er zijn echt andere woningen nodig.’’

De plek van zijn afscheid is niet voor niks gekozen. Want Elan Wonen, goed voor zo’n zevenduizend woningen in Haarlem en Heemstede, is ongeveer een jaar geleden in het Koepelproject gestapt.

Rond het monumentale hoofdgebouw komen 250 studentenwoningen van studentenhuisvester Duwo en honderd sociale huurwoningen, te realiseren door Elan Wonen. Kleine woningen, van zo’n 24 vierkante meter groot. ,,In het centrum van Haarlem is er niet veel ruimte om sociale huurwoningen te bouwen, die kans krijgen we hier’’, zegt Schaapman. ,,Hele compacte woningen, maar heel handig ingericht, alles zit er op en er aan. Daar is absoluut een grote behoefte aan in Haarlem.’’

Ombuigen

Hij moet nog wel de bewoners van de naastgelegen buurt zien te overtuigen, nota bene huurders van Elan Wonen.

,,Zij zijn nu gewend aan hun uitzicht, dat begrijp ik. Daarom hebben we het ontwerp al flink aangepast. De nieuwbouw wordt lager, de galerij naar de woningen wordt geluiddicht en de bewoners van de Damaststraat krijgen geen inkijk meer. We hebben goed geluisterd. Minder woningen kan niet, dat is niet conform de uitgangspunten van het project. Dan komen er ook minder woningen voor woningzoekenden. Ik hoop dat we de tegenstand nog kunnen ombuigen en we elkaar weten te vinden. Dat is ons ook gelukt bij het project Delftplein, waar tijdelijke woningen voor onder meer statushouders zijn neergezet. We gaan rond de Koepel de stad echt een stukje mooier maken.’’

De deelname aan het Koepelproject kan ook gezien worden als een uitvloeisel van de koerswijziging die onder Schaapman is ingezet. Een koerswijziging die is ingegeven door de veranderde situatie op de woningmarkt, waar een groeiende behoefte bestaat aan kleinere woningen. Het aantal alleenstaanden en mensen met een zorgbehoefte is fors gegroeid.

,,Wij hebben daarom scherpe keuzes gemaakt. Wij maken ons hard voor senioren die langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Wij besteden extra aandacht aan huisvesting voor ouderen en voor mensen die zorg in en aan huis nodig hebben. Op dat terrein zijn wij toonaangevend in Haarlem en Heemstede. Er zijn de komende jaren echt andere woningen nodig: gelijkvloerse, traploze en kleinere woningen.’’

Schoolvoorbeeld

Het Hof van Leijh, dat in aanbouw is langs de Schipholweg, is het resultaat van het nieuwe beleid. Het is volgens Schaapman een schoolvoorbeeld van sociale woningbouw nieuwe stijl: doelmatig, flexibel, compact en geschikt voor uiteenlopende bewoners, zoals reguliere huurders, senioren, zorgbehoevenden, met ook een plek voor mensen met een verstandelijke beperking. En een ontmoetingsruimte voor de buurt.

,,Hof van Leijh is niet voor een specifieke doelgroep, wij zoeken een optimale mix. Dat is veel natuurlijker. Wij mengen mensen met een smalle en een wat grotere beurs, mensen die midden in het leven staan maar bereid zijn ook anderen tot hulp te zijn.’’

Hof van Leijh kent ook veertien koopwoningen. ,,Bij de verkoop krijgen mensen die een sociale huurwoning achterlaten voorrang. Dan komt er dus een huurwoning vrij voor iemand op de lange wachtlijst. Dat is een mooie manier om bij te dragen aan de doorstroming. Doorstroming moet er zijn, als je meer kunt betalen moet je duurder wonen. Maar ik vraag me wel af waarom niemand er een punt van maakt dat een koper wel scheef mag wonen.’’

Kennemerduin

De nieuwe aanpak wordt door Elan Wonen ook toegepast bij het woonzorgcentrum Kennemerduin in Heemstede. Daar komt nieuwbouw. ,,Nu wonen er alleen mensen die verzorging nodig hebben, de nieuwbouw wordt een plek waar iedereen kan wonen. Kennemerduin moet zo ook een ontmoetingspunt voor Heemstede worden.’’

Met de koerswijziging speelt de corporatie ook in op het veranderde Rijksbeleid. Door de verhuurdersheffing zijn de financiële mogelijkheden van corporaties beperkter geworden. ,,Van het Rijk moeten we ook passend toewijzen. Bij mensen met een klein inkomen moeten wij een woning met een lagere huur aanbieden, dus een kleine woning. Nieuwbouw voor die groep is door de stijgende prijzen op de woningmarkt, door de verhuurdersheffing en door de duurzaamheidseisen – waardoor een woning zo’n vijftien procent duurder wordt – steeds moeilijker te realiseren.’’

Het is daarom des te opvallender hoe Elan Wonen de afgelopen jaren toch in nieuwe bouwprojecten is gestapt, zoals de Koepel en de plannen voor sociale woningbouw bij het Delftplein en de ijsbaan. Schaapman: ,,Door de verkoop van onze echte dure vrije sectorwoningen is het mogelijk om die compacte woningen waar behoefte aan is te bouwen.’’

Buitenkans

En dan die buitenkans. Schaapman wordt directeur bij Reliplan, een organisatie die zich inzet voor de verkoop, verhuur en ontwikkeling van kerkgebouwen, kloosters, schoolgebouwen en ander maatschappelijk vastgoed. ,,Ik heb een liefde voor kerken, als ik een kerk zie, maak ik er meteen een foto van. Ik heb ook iets met kerkgemeenschappen’’, zegt Schaapman, die ook tot een kerkgemeenschap behoort.

,,Het is financieel gezien heel moeilijk dergelijke gebouwen overeind te houden. Sloop is echt de allerlaatste stap, want die gebouwen zijn vaak heel beeldbepalend voor een buurt. Hoe kun je ze in de benen houden, desnoods met een andere functie? Een baan waarin je daaraan kunt bijdragen, komt niet altijd voorbij.’’

,,Waar ik trouwens heel trots op ben’’, wil Schaapman nog kwijt, ,,is dat wij ons als organisatie ook echt zijn gaan richten op de huurders. Wij zijn er voor hen, dat zie je terug in hun waardering voor ons. Wij zijn op weg naar een acht als waarderingscijfer.’’