Henk Geist Haarlems Dagblad Gisteren om 18:34

De Koepel krijgt een nieuwe bestemming en dat mag je ook zien aan de monumentale buitenkant. Vandaar dat architect André van Stigt de raampartijen in de gevels heeft aangepast, op een eigentijdse manier.

,,Onze eigen tijd mag herkenbaar zijn, je moet de nieuwe functie kunnen zien. De nieuwe ramen passen bij het nieuwe gebruik. Maar het monument blijft dominant’’, zo stelde Van Stigt dinsdagavond op een informatieavond voor de buurt over de verbouwplannen voor de Koepel. In en bij de voormalige gevangenis staan twee onderwijsinstellingen ingetekend, evenals 250 studentenwoningen en honderd sociale huurwoningen.

Hij heeft dan ook bescheiden en functionele ramen ontworpen, kleiner dan de bestaande gietijzeren en licht gebogen exemplaren. De nieuwe kozijnen zijn vanaf de buitenkant niet zichtbaar, het glas ligt diep in de muur en wordt enigszins schuin geplaatst om reflectie zoveel mogelijk te beperken. Het is een oplossing die de ervaren restauratiearchitect al eens eerder heeft toegepast bij restauratie- en herbestemmingsprojecten, in monumentale kerken bijvoorbeeld. ,,Je moet geen groot ego hebben als restauratiearchitect’’, weet Van Stigt.

Balans

Niet elke aanwezige op de druk bezochte bijeenkomst is gelukkig met zijn oplossing. Buurman John de Groot vindt het ’zonde voor het hele gebouw’. ,,Ik woon in de Damaststraat en kijk erop uit, maar heel Haarlem ziet dit natuurlijk. Ze zeggen dat het nodig is voor de lichtinval, maar met lampen binnen kun je toch ook voor voldoende licht zorgen?’’ Hij is de petitie begonnen om het uiterlijk van de Koepel onaangetast te laten, ruim driehonderd handtekeningen heeft hij tot nu toe opgehaald.

Lees ook: Rode loper voor nieuwe toekomst Haarlemse Koepelgevangenis: hoger en acadamisch onderwijs

Van Stigt wijst erop dat de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft ingestemd met zijn ontwerp voor de ramen. ,,De Rijksdienst is mordicus tegen historiserend bouwen. Dus je mag er geen gietijzeren ramen in hetzelfde formaat bij plaatsen.’’ Volgens de Rijksdienst heeft Van Stigt met zijn ontwerp ’een goede balans gevonden tussen behoud van de monumentale waarden en toevoeging van nieuwe elementen. Doordat de nieuwe vensters de ritmiek van de bestaande vensters volgen, sluiten de ingrepen aan op het oorspronkelijke ontwerp en ontstaat er geen concurrentie tussen oud en nieuw’. Er is sprake van respect voor het monument, stelt de Rijksdienst. Van Stigt weet John de Groot met deze argumenten echter niet te overtuigen, sommige andere aanwezigen wel. ,,Ik vind het wel mooi’’, verzekert buurtbewoner Iskander Serail.

Ledschermen

Om het monumentale karakter van het zinken koepeldak niet aan te tasten, is afgezien van een extra rij met ramen in het ronde dak. Grote ledschermen aan de binnenzijde van het dak moeten ervoor zorgen dat er binnen toch voldoende licht is voor de studenten en bioscoopbezoekers die vanaf halverwege 2021 de Koepel gaan bevolken.Ik weet meer