Kogel door de kerk: de Haarlemse wijkraden worden opgeheven
Een bijeenkomst van de wijkraad Binnenstad, enkele jaren geleden.© Archieffoto United Photos/Paul Vreeker
Na meer dan een jaar aan discussies in het stadhuis en bij allerlei wijkraden over de vloer, heeft de Haarlemse gemeenteraad een knoop doorgehakt: de wijkraden gaan verdwijnen, en worden wijkplatforms.
Dat besluit was langverwacht, maar er werd op het laatste moment nog flink gesleuteld aan randvoorwaarden. Zo hoeven de raden niet al per half 2024 te verdwijnen, maar pas per 1 januari 2025. Daarnaast wordt nadrukkelijker gesteld dat ze een adviserende rol behouden. Ze moeten ook altijd financiële verantwoording afleggen aan de gemeente Haarlem. Daarnaast komen er twee evaluaties (in 2026 en eind 2028), maar ze krijgen wel meer informatie van het stadsbestuur.
Schoffering
Ondanks de flinke vertimmeringen blijft de kern van het voorstel overeind: de wijkraden – vertegenwoordigende organen die de belangen van de wijk over het voetlicht brengen bij onder meer de gemeente – gaan over een jaar echt weg. Er komen wijkplatforms die meer moeten fungeren als spreekbuis van de wijk en beschikken over een diverser ledenbestand. Het cruciale onderdeel belangenbehartiging verdwijnt. Raadsleden waren tot op het laatst flink verdeeld over de vraag of dat een goede ontwikkeling is.
(Tekst gaat door onder de foto)
De wijkraad Parkwijk in 2020.© Archieffoto United Photos/Toussaint Kluiters
Broodnodig, zei onder meer Jasper Drost (GroenLinks), om te beantwoorden aan de eisen van de huidige tijd. Maar volstrekt overbodig, vond Sander van den Raadt (Trots), aangezien veel wijkraden al op die manier opereren. Geert Jan Procee (OPHaarlem) achtte de opheffing zelfs een ’schoffering’ van de Haarlemmers die zich in de wijkraden inzetten. „Eeuwig zonde om de wijkraden rücksichtslos de nek om te draaien”, stelde hij.
De publieke tribune was, ondanks de felle verdedigingen van de wijkraden van het afgelopen jaar, opvallend leeg. Albert Diederik van de wijkraad Scheepmakersdijk was present, maar zag de bui al hangen. „Ze nemen ons onze belangenbehartiging af. Daarmee wordt de wijkraad geamputeerd”, zei de duidelijk geërgerde wijkraadsbestuurder.
Gekortwiekt
Verder zat ook Arnold van Strien van de wijkraad Patrimoniumbuurt in de zaal. De wijkplatforms gaan geen grotere of veelkleurigere groep Haarlemmers aantrekken dan de wijkraden, denkt hij. „Als die mensen er waren geweest, dan hadden ze al gewoon in de wijkraden gezeten.” Dat hadden de raadsleden ook kunnen weten als ze wat vaker op bezoek waren geweest bij vergaderingen van de wijkraden, aldus Van Strien. „Ze hadden nooit voor deze oplossing gekozen als ze een wat grotere betrokkenheid hadden getoond.”
De enige andere aanwezige wijkraadbestuurder, Albert Diederik, heeft er in ieder geval geen vertrouwen meer in. Nadat een raadsmeerderheid de omslag steunde, verstuurde hij prompt een nieuwsbrief waarin hij aankondigde dat zijn wijkraad er gewoon mee stopt. „Wij zijn niet bereid om verder te gaan onder de beperkingen van een gekortwiekte wijkraad of platform”, schreef hij de bewoners van de Scheepmakersdijk onmiddellijk na de raadsvergadering.
(Tekst gaat door onder de foto)
Albert Diederik van de wijkraad Scheepmakersdijk.© Archieffoto United Photos/Toussaint Kluiters
Wethouder Floor Roduner (wijkplatforms) benadrukte dat de wijkraden in hun transitie nauwkeurig begeleid zullen worden. „Ze worden sowieso volgend jaar het hele jaar ondersteund”, hoopte hij ze gerust te stellen.