Onze wijk

Onze wijk wordt begrensd door het Spaarne vanaf de Prinsenbrug tot aan de Melkboersteeg, de Gedempte Oostersingelgracht en de Oudeweg.

IMG_0509
De wijk omvat de volgende straten;

Papentorenvest, Oostvest, Glasblazerstraat, Blekerstraat, Scheepmakersdijk,
Harmenjansweg, Damaststraat en Spaarnoogstraat,
Korte Dijk, Dijkstraat, en de Houtmarkt tot aan de Melkboersteeg.
Daar komen de nieuwe straten van het Scheepmakerskwartier nog bij.
Dit zijn de volgende plaats-, kade- en straatnamen; Avegaarplaats, Disselkade, Kelderwindkade, Kaapstanderstraat, Handboomstraat en Windasstraat.

Markante punten in onze wijk zijn de molen “de Adriaan” en de voormalige Penitentiaire Inrichting Haarlem bekend als “ de Koepel” ,speeltuin ” de Glasblazers” het stadsstrand de “Oerkap” en aan de toegangsweg van onze wijk de Amsterdamse Poort. Natuurlijk zijn er nog meerdere fraaie historische gevels te bewonderen, niet alleen dat , de Damaststraat en omgeving is een staaltje van fraai nieuwbouw, Als sluitstuk verrijst langs het Spaarne het “Scheepmakerskwartier” Mooi ingepast in de wijk en in de tijd.

plattegrond uit wijkvisie 2013

Geschiedenis 

In de vroege middeleeuwen begint het verhaal van onze stad als er een kleine nederzetting ontstaat aan de rand van een strandwal. Haarlem groeit direct als kool en al in 1245 krijgt de plaats stadsrechten. De nieuwe stadsmuren beschermen de inwoners tegen indringers van buiten.
In de 14de en de eerste helft van de 15de eeuw groeit de stad uit tot één van de meest welvarende steden van het graafschap Holland. Iedereen wil binnen de stadsmuren van de stad wonen en Haarlem is al snel te klein geworden. Rond 1400 groeit de stad dus al flink in oostelijke, zuidelijke en westelijke richting.

Haarlem was een echte vestingstad. Binnen de beschutting van de stadsmuren, kreeg de industrie de ruimte. Haarlem was bekend vanwege de vele bierbrouwers en scheepsbouwers en later ook vanwege de textielindustrie, wasserijen en lakennijverheid.

 

Scheepmakersdijkbuurt                                                              

In onze wijk vind je de sporen terug van deze eerste groei van het oude Haarlem, namelijk op de oostoever van het Spaarne. Onze wijk valt binnen de muren die rond die tijd zijn aangelegd.

Als entree wordt in 1355 de Spaarnwouderpoort gebouwd. Rond 1632 komt er bovendien een trekvaart van Haarlem naar Amsterdam. De poort krijgt dan een nieuwe naam: Amsterdamsepoort. Deze poort is als enige bewaard gebleven.Amsterdamse poort

In de 19de eeuw is er een nieuwe groeispurt. In 1902 opent Haarlem zelfs een eigen gasfabriek aan het Harmenjansveld. De stadsmuren worden gesloopt. Ingeklemd tussen de scheepswerven en de stellingmolen, is de Papentorenvest inmiddels een krap steegje. Eeuwen eerder was dit nog een bruisend knooppunt, vooral voor scheepsverkeer over het Spaarne.

 

Vuur

In de nacht van 22 op 23 oktober 1576 breekt er brand uit in de brouwerij “het Ankertje”op de hoek van ‘t Spaarne en de Damstraat waar de Spaanse troepen de wacht houden. Door de sterke wind slaat de brand snel over naar de andere percelen richting het zuidwesten. In totaal gaan er zo’n 450 huizen verloren gegaan.

 

Water

Op 14 en 15 november 1775 is er een watervloed, waarbij delen van de stadonder water lopen. Op de Scheepmakersdijk komt het water 75 centimeter hoog te staan.

 

Het spoor

In 1835 wordt tussen Amsterdam en Haarlem de eerste Nederlandse spoorlijn aangelegd. Er komen werkplaatsen om treinstellen te repareren langs de Oostersingelgracht en Amsterdamsevaart.

 

Bruggen

De Catharijnebrug is een rijksmonumentale draaibrug, die moest zorgen voor minder verkeer door het centrum van Haarlem. De brug is tussen 1902 en 1903 gebouwd en sinds 27 juli 1999 aangewezen als rijksmonument. De brug verbindt de oevers van de Koudenhorn en de Scheepmakersdijk. Op 28 juli 1958 komt daar de Prinsenbrug bij.

 

1972

De Oostersingelgracht wordt in 1972 gedempt en zo komt er een route van de binnenstad, onder het spoor door, naar Noord.

Collectie Kennemerland Fotonummer NL-HlmNHA_Hrlm_15062 Noord Hollands Archief

 

De geschiedenis toont dat onze wijk en stad zich steeds aangepast hebben aan de groei. Met de komst van de fly-over is er een sprong naar de toekomst genomen, terwijl dit eigenlijk ook de oorspronkelijke route terugbrengt. En zo kunnen de Amsterdamsevaart en de Oostersingelgracht weer autoluw worden.

Een klein voorbeeld dat laat zien dat je soms even goed naar het verleden moet kijken, om vooruit te komen!